Revitaliseren oude hoogstampeer

Kortgeleden moest ik een oude hoogstampeer snoeien. Het was een Noord-Hollandse Suikerpeer van ca. 80 jaar, die al aan het aftakelen was. Dat kon je zien aan het afstervende hout dat in de schaduw zit; aan het feit dat de boom helemaal vol zit met vruchttakken en -takjes en vruchtzetels en dat er in de afgelopen jaren geen nieuwe takken gemaakt zijn. Hieronder zie je de boom voor en na de snoei. Vooral aan de rechterkant is goed te zien hoe de eerste etage deels is verdwenen door de overschaduwing van de tweede etage.

Bij het opknappen van oude bomen ben ik altijd heel zuinig op de eerste etage. Die is zoals bij deze peer vaak minder vitaal doordat hogere etages meer licht krijgen en sterker worden. Veel mensen hebben de neiging om die takken dan maar weg te zagen, maar gesteltakken onderin kun je behouden en revitaliseren. Dan moet je vooral zorgen voor meer licht en dat betekent dat je de hogere etages smaller maakt en/of goed uitdunt zodat er meer licht op de onderste etage valt.

Oude, minder vitale bomen oppeppen doe ik door vooral te snoeien in het vruchthout. Deze boom heeft heel veel korte vruchttakken (duimdik) met veel vruchtzetels (een soort bloemkolen). Ik snoei wel de helft van de vruchttakken weg en bij de overgebleven vruchttakken snoei ik minstens de helft van de vruchtzetels weg. Op die manier zorg ik ervoor dat de boom veel minder energie kwijt is aan vruchtvorming en dat hij energie over heeft voor de vorming van nieuwe scheuten. En nieuwe scheuten zorgen voor nieuw blad en dat zorgt weer voor energie voor de wortels. En zo wordt de boom weer vitaler. Verder zaag ik alleen nog maar dode of bijna dode gesteltakken weg. Bij deze boom waren dat vooral takken onderin de boom die in de schaduw zaten van hogere etages.

Hierboven een etage voor en na de snoei: een hoofdgesteltak (1), die zich splitst in links en rechts 2 gesteltakken (2), met aan elke gesteltak verschillende vruchttakken (3), waarop bosjes vruchtzetels (4) zitten.

Daar waar ik vruchttakken heb weggesnoeid hoop ik op reactie met nieuwe scheuten. Bij minder vitale bomen opknappen is het dus belangrijk om wel nieuwe scheuten te krijgen. Dat is dus het tegenovergestelde van wat je bij vitale bomen met achterstallig onderhoud doet. Daar snoei je het teveel aan hout weg, zodanig dat je niet teveel reactiehout terug krijgt.